Thành lập Xô viết Xô viết Đại biểu Công nhân và Binh sĩ Petrograd

Đầu năm 1917, Nhóm Lao động của Ủy ban Công nghiệp Quân sự Trung ương do Kuzma Antonovich Gvosdev phái Menshevik đứng đầu đã tích cực tổ chức tổng bãi công công nhân kỷ niệm "Ngày chủ nhật đẫm máu (1905)". Vào cuối tháng 1 năm 1917, Nhóm Lao động của Ủy ban Công nghiệp Quân sự Trung ương bắt đầu tổ chức một cuộc biểu tình chống chính phủ mới, thời gian trùng với ngày khai mạc phiên họp thường kỳ của Duma Quốc gia; tổ chức ra lời kêu gọi yêu cầu "dứt khoát xóa bỏ chế độ chuyên quyền". Đáp trả lại, chính quyền Sa hoàng đã bắt giữ các lãnh đạo của Nhóm Lao động vào đêm 26/1 (8/2) rạng sáng ngày 27/1 (9/2) năm 1917. Một tháng sau, trong cuộc khởi nghĩa vũ trang bởi một đơn vị đồn trú ở Petrograd họ đã được giải thoát (đầu Cách mạng Tháng Hai): vào sáng ngày 27 tháng 2 (12 tháng 3), họ được trả tự do và cùng với các chiến sĩ cách mạng và công nhân đến Cung điện Tauride (Duma Quốc gia), nơi nhiều dân biểu đã không tuân theo sắc lệnh của Sa hoàng ngày 25 tháng 2 về việc tạm đình chỉ Duma, do đó trở thành lực lượng đối lập với Sa hoàng Nicholas II.

Ủy ban lâm thời của Duma Quốc gia

Hội trường bán nguyệt Cung điện Tauride, nơi thành lập Ủy ban lâm thời Duma Quốc gia, 1917

Trong Hội trường bán nguyệt của Cung điện Tauride, ngày 27 tháng 2, các đại biểu đã thành lập Ủy ban lâm thời Duma Quốc gia (Временный комитет Госдумы), cơ quan này bắt đầu thực hiện các nhiệm vụ của quyền lực tối cao, hình thành Chính phủ lâm thời.

Tên đầy đủ là "Ủy ban các đại biểu Duma Quốc gia để thiết lập trật tự ở thủ đô và liên lạc với nhân dân và các tổ chức" (Комитет членов Государственной Думы для водворения порядка в столице и для сношения с лицами и учреждениями). Lãnh đạo ủy ban là Mikhail Vladimirovich Rodzianko, đồng thời là Chủ tịch Duma Quốc gia.

Ủy ban chấp hành lâm thời Xô viết đại biểu công nhân

Trong một căn phòng khác của cung điện Tauride, vào cùng ngày, cùng với các đại biểu phái Menshevik trong Duma, đại diện của các đảng xã hội chủ nghĩa khác, lãnh đạo các tổ chức công đoàn hợp pháp, hợp tác xã và các tổ chức khác, đã quyết định thành lập Ủy ban chấp hành lâm thời Xô viết đại biểu công nhân - cơ quan triệu tập quốc hội lập hiến Xô viết đại biểu công nhân. Ủy ban bao gồm Kuzma Antonovich Gvosdev, Boris Osipovich Bogdanov (phái Menshevik, lãnh đạo nhóm lao động Ủy ban Công nghiệp Quân sự Trung ương), Nikoloz Semyonovich Chkheidze, Matvey Ivanovich Skobelev (đại biểu Duma Quốc gia thuộc phái Menshevik), Naum Yurievich Kapelinsky, Konstantin Sergeevich Grinevich (Shekhter) (những người theo chủ nghĩa quốc tế Menshevik), Nikolai Dmitrievich Sokolov (Dân chủ Xã hội - không phe phái), Henrich Moiseevich Erlich (Tổng liên đoàn công nhân Do Thái Litva, Nga và Ba Lan).

Không có người Bolshevik nào trong Ủy ban chấp hành lâm thời. Sau khi tập trung lực lượng chính của họ trên các đường phố, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga và các tổ chức Bolshevik khác đã đánh giá thấp các hình thức tác động khác đối với phong trào đang phát triển và đặc biệt, bỏ sót Cung điện Tauride, nơi tập trung các nhà lãnh đạo của các đảng xã hội chủ nghĩa khác nhau, những người đã tiếp quản tổ chức Xô viết.

Xô viết Petrograd

Phiên họp Xô viết Petrograd năm 1917

Ủy ban chấp hành lâm thời kêu gọi công nhân bầu cử đại biểu cho Xô viết Petrograd (mỗi đại biểu tương ứng một nghìn công nhân, nhưng không ít hơn một đại biểu cho mỗi nhà máy), và binh lính khởi nghĩa - bầu một đại diện cho mỗi xí nghiệp.

Phiên họp đầu tiên (sáng lập) của Xô viết Petrograd đã khai mạc tại Cung điện Tauride vào ngày 27 tháng 2 (12 tháng 3) lúc 9 giờ tối và kết thúc vào đêm ngày 28 tháng 2. Phiên họp đã bầu ra thành phần ban đầu của Ủy ban chấp hành thường trực và thông qua lời kêu gọi "Đối với người dân Petrograd và Nga", trong đó nêu rõ:

Xô viết đại biểu công nhân, thuộc Duma Quốc gia, đặt nhiệm vụ chính là tổ chức các lực lượng nhân dân và đấu tranh đến đích đến cuối cùng là củng cố chính trị tự do và chính quyền nhân dân Nga... Chúng tôi mời toàn thể nhân dân thủ đô ngay lập tức tập hợp xung quanh Xô viết, thành lập các ủy ban địa phương ở các quận và nắm quyền kiểm soát mọi công việc của địa phương. Cùng nhau, chúng ta sẽ đấu tranh xóa bỏ hoàn toàn chính phủ cũ và triệu tập Quốc hội Lập hiến, được bầu bằng phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín.

Các thành viên tham dự cuộc họp đã thông qua đề xuất của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Dân chủ Xã hội Nga về việc tổ chức dân quân công nông.

Tờ báo "Tin tức Đại biểu Công nhân Xô viết Petrograd", bắt đầu được xuất bản vào ngày 28 tháng 2 (13 tháng 3), trở thành cơ quan ngôn luận chính thức của Xô viết Petrograd.

Ủy ban Chấp hành Thường trực Xô viết Petrograd

Chỉ có hai người Bolshevik là Alexander Gavrilovich Shliapnikov và Pyotr Antonovich Zalutsky - tham gia cơ cấu ban đầu của Ủy ban Chấp hành Thường trực Xô viết Petrograd gồm 15 người. Vào ngày 28 tháng 2 (13 tháng 3) năm 1917, số lượng của Ủy ban Chấp hành được tăng lên 20 người với sự chi phối bởi đại biểu từ các đảng phái chính trị. Vào ngày 1 tháng 3 (14 tháng 3) năm 1917, 10 đại biểu được bầu bổ sung từ binh lính và thủy thủ vào Ủy ban Chấp hành, trong đó có hai người Bolshevik. Cùng ngày, Xô viết Đại biểu Binh sĩ được thành lập từ các đại biểu đơn vị đồn trú Petrograd thống nhất với Xô viết Đại biểu Công nhân. Đồng thời, số lượng đại biểu các đơn vị đồn trú vượt xa số lượng đại biểu công nhân. Do đó, một Xô viết Đại biểu Công nhân và Binh sĩ duy nhất đã được thành lập. Đến ngày 2 tháng 3 năm 1917, Ủy ban Chấp hành đã bao gồm 36 thành viên, trong đó có bảy người Bolshevik.

Nikoloz Semyonovich Chkheidze, Chủ tịch Ủy ban Chấp hành Petrosovet (3-9/1917)

Người đứng đầu Ủy ban Chấp hành Xô viết Petrograd là Nikoloz Semyonovich Chkheidze - thủ lĩnh phái Dân chủ Xã hội Menshevik, thành viên của Ủy ban lâm thời Duma Quốc gia, được thành lập cùng thời điểm. Các Phó Chủ tịch là Menshevik Matvey Ivanovich Skobelev và Nhà cách mạng xã hội chủ nghĩa Aleksander Fedorovich Kerensky (cả ba đều là thành viên của Duma Quốc gia Đế chế Nga khóa IV và hội tam điểm).

Chkheidze và Kerensky được Xô viết Petrograd bổ nhiệm làm đại diện của mình trong Ủy ban lâm thời Duma Quốc gia. Đồng thời, các ủy ban đầu tiên của Ủy ban Chấp hành Xô viết được thành lập - quân sự và thực phẩm, thiết lập sự hợp tác chặt chẽ với các ủy ban liên quan của Ủy ban lâm thời Duma Quốc gia. Đến ngày 3 tháng 3 (16 tháng 3) năm 1917, số lượng ủy ban tăng lên mười một. Vào 17 tháng 4 (30 tháng 4), 1917, sau khi Hội nghị Xô viết toàn Nga, tại đó có 16 đại biểu của Xô viết tỉnh và các đơn vị quân đội ở tuyến đầu được đưa vào Ủy ban chấp hành Xô viết Petrograd, Cục của Ủy ban chấp hành được tạo ra để thực hiện công việc thường nhật.

Vào ngày 9 tháng 3 (22 tháng 3), năm 1917, nhóm Bolshevik của Xô viết Petrograd (khoảng 40 người) đã hình thành.

Chủ tịch Ủy ban Chấp hành: